Hardheid LEEB

De hardheid wordt indirect door bemiddeling van het verlies van energie van een slaglichaam gemeten. De figuur verduidelijkt het principe van de meeting. Een massa m wordt naar de

oppervlakte van het proefstuk versneld en slaat die op met een bepaalde snelheid (gemeten voor de schok), dat wil zeggen bewegingsenergie. Het effect creëert een plastische vervorming van de oppervlakte - een afdruk - die een deel van de energie - of snelheid - van het slaaglichaam absorbeert. Meer is het materiaal zacht, meer is de afdruk belangrijk en meer is energie geabsorbeerde => hogere vermindering van de snelheid. in de praktijk is dit meetprincipe door middel van een slaglichaam met een sferisch einde uit wolfraam toegepast en die op de proefoppervlakte met een veer is bekogeld. De snelheden voor en na indruk worden zonder contact gemeten. Dit wordt door een kleine permanente magneet in het slaglichaam gedaan dat een inductiespanning gedurende zijn overgang in een spoel produceert, aangezien deze spanning aan de snelheid evenredig is.

De Zwitserse uitvinder van deze methode, D. Leeb, heeft zijn eigen waarde van hardheid bepaald, waarde van Leeb hardheid HL. Deze wordt berekend om van het verslag van de snelheid van het slag en van het terugstuiten volgens: HL = VR/VI×1000

VI, VR = snelheid voor/na de impact.

Echter, geven weinig gebruikers de waarde van hardheid in Leeb HL in hun kenmerken of rapport aan. Omwille van deze reden, wordt de methode van hardheid per reactie interessant als wij het kunnen omzetten in genormaliseerde hardheid (HV, HB, HS, HRC, HRB, N/mm2). Voor deze reden, worden omzettingstafels voor de meest lopende materialen in alle instrumenten geïntegreerd.

Om reproduceerbare en nauwkeurige resultaten te verkrijgen, is het noodzakelijk:

- om een eigen oppervlakte met een juiste ruwheid te hebben.

- om een voldoende reproduceerbaar van de slagzone te hebben: als het stuk zich elastisch bij het effect vervormt, wordt een deel van de bewegingsenergie voor deze elastische vervorming gebruikt en teruggegeven bij de reactie in plaats van de plastische vervorming = > fout van meting. Voor deze reed, vraagt men een minimaal gewicht en een dikte van het stuk die afhankelijk van de gebruikte slagsonde (zie tafel van de sondes).

Alle LEEB-hardheidsmeters integreren conversietabellen om de hardheid LEEB naar andere schalen te zetten, afhankelijk van het materiaal. Deze tabellen zijn indicatief.

Voorbeeld van een conversiebereik voor een HLD-probe

Materiaal	HV	HB	HRC	HRB	HSD
Staal	81~955	81~654	20~68,4	38,4~99,5	32,5~99,5
Gereedschap staal	80~898	-	20,4~67,1	-	-
RVS	85~802	85~655	19,6~62,4	46,5~101,7	-
Grijs gietijzer	-	63~336	-	-	-
Nodulair gietijzer	-	140~387	-	-	-
(Giet) aluminium	-	19~164	-	23,8~84,6	-
Messing	-	40~173	-	13,5~95,3	-
Brons	-	60~290	-	-	-
Koper	-	45~315	-	-	-